Naar een competitief ecosysteem
Na jaren van achterstand wordt het ecosysteem voor Belgische starters eindelijk volwassen. Een nieuwe generatie succesvolle Belgische start-ups staat in de steigers.
Te veel start-ups zijn verliefd op hun technologie. Onze kernboodschap is: word verliefd op je klant. — @Desmet1WouterWouter Desmet, Vennoot EY
De meeste starters bouwen op de megatrends van big data, internet of things, artificiële intelligentie en mobiel internet. Innovatie is veel laagdrempeliger geworden. Denk maar aan Uber en Airbnb, die vanuit het niets in enkele jaren tijd marktleider werden in hun sector.
Het Europese start-uplandschap is vooral in grote steden geconcentreerd. ‘Londen, Stockholm, Berlijn, Helsinki en Parijs zijn de bekendste innovatiehubs’, stelt Karen Boers van Startups.be. ‘Start-ups vinden er een competitief ecosysteem met kennisinstellingen, incubators, acceleratoren en risicokapitaal. Ook grote namen als Google en Microsoft investeren er. De laatste drie jaar komen er erg veel succesverhalen uit die hubs.’
In België zaten we met een conservatieve mentaliteit. Ons onderwijs legde zich te veel toe op het produceren van specialisten voor grote bedrijven. En door onze drie gewestelijke systemen was het landschap versnipperd. Geen kritische massa, geen echt functionerend netwerk, weinig privéspelers.
De laatste drie jaar dichten we het gat met rasse schreden. Eindelijk wordt er meer op entrepreneurs gefocust. ‘Grote spelers en een aantal banken, EY ook, hebben pionierswerk verricht’, vindt Bruno Wattenbergh van EY.
Vooral in Brussel, Gent en Antwerpen loopt het goed. Er is een competitiever landschap van privé-incubatoren en acceleratoren. De investeerders volgen, een aantal fondsen zijn nu rijp. Er is een degelijk legaal kader en een taxshelter. De uitdaging voor België? Die beweging consolideren tot een dynamiserend ecosysteem.
De generatie millennials vindt daar op een natuurlijke manier haar plaats in. Omdat ze zich vaak liever niet voor lange tijd binden, is een start-up voor hen het ideale avontuur. ‘Ondernemerschap wordt weer cool’, zegt Desmet van EY. ‘Het idee van failing forward is daarbij cruciaal. Je leert met vallen en opstaan. Investeerders krijgen daar langzaamaan meer begrip voor. Start-ups zijn weer hip.’
Beste digitale ecosystemen voor start-ups:
‘Charismatische, vernieuwende ondernemers als Dries Buytaert, de man achter het Drupal-platform, of Davy Kestens van Sparkcentral hebben met hun succesverhalen de mentaliteit veranderd’, zegt Boers. ‘Denk ook aan Jeremy Le Van die naar de VS trok en Sunrise voor 100 miljoen dollar aan Microsoft verkocht.’
Die lichtende voorbeelden dynamiseren het hele landschap. In hun voetsporen zie je nu succesvolle starters als Showpad of Teamleader, die snel veel kapitaal ophalen en meteen volop de internationale kaart trekken.
Het kader voor Belgische start-ups is beter dan ooit. Entrepreneurs mogen weer dromen. — @WATTENBERGHBruno Wattenbergh, Senior Advisor EY
3 fasen van financiering
Creatiefase
Focus ligt op:
- Ideegeneratie
- Marktverlening
- Minimum Viable Product
- Eerste testklanten
Financiering:
- Friends, fools, family & business angels
Tijdsduur:
- 9-18 maanden
Kernvragen:
- Heeft de markt echt nood aan mijn product?
- Heb ik een goede coach met ondernemingservaring?
Ontwikkelingsfase
Focus ligt op:
- Lokale markt veroveren
Financiering:
- Business angels, VC's
Tijdsduur:
- 6-9 maanden
Kernvragen:
- Zijn mijn producten en markten op elkaar afgestemd?
- Kan ik met betalende klanten mijn product verder ontwikkelen?
- Is mijn business model schaalbaar?
Groeifase
Focus ligt op:
- Wereld veroveren
- Middelen: mensen en kapitaal
Financiering:
- Private equity
Tijdsduur:
- 18-36 maanden
Kernvragen:
- Groei ik door nieuwe producten te ontwikkelen of door nieuwe markten aan te boren?
- Gebruik ik mijn mensen en kapitaal verstandig?
Ook de financiering van start-ups is geëvolueerd. In een eerste fase moeten start-ups het nog altijd rooien met eigen geld. De veters strak aanrijgen en zoveel mogelijk realiseren met de schaarse middelen is dan de boodschap. Als ze op snelle groei mikken, hebben ze daarna, naast subsidies, ook kapitaal van investeerders nodig. Tien jaar geleden waren weinig starters bereid een stuk controle af te staan in ruil voor snellere groei. Dat conservatisme is nu gelukkig van de baan.
‘In de eerste fase wordt vaak te veel in technologie geïnvesteerd’, stelt Desmet. ‘Dat moet anders: je moet met je idee naar de klant nog voor je een bruikbaar product hebt.’ Als een start-up enkele geïnteresseerde klanten kan voorleggen, kan hij makkelijker investeerders overtuigen en zo geld ophalen om daarna het product uit te bouwen. Het financieringstraject is daardoor gewijzigd.
Starters moeten zo snel mogelijk hun netwerk uitbouwen. — @karenboersKaren Boers, CEO van Startups.be en European Startup Network
Belgische specialiteit
In België hebben we eigenlijk niet echt een specialiteit, omdat we geen duidelijke keuzes maken. Dat ligt deels aan de politiek, deels aan de universiteiten. Een uitzondering is het imec voor nano-elektronica, onlangs gefuseerd met incubator en digitale specialist iMinds. Verder volgt ons land vooral de andere Europese trends.
Een tiental jaar geleden hadden we hier een golf biotechstarters. Heel kapitaal- en risico-intensief, en jammer genoeg maar met een minderheid aan successen. Een vijftal jaar geleden was er een nieuwe golf, gefocust rond mobiele toepassingen. ‘Te veel bedrijfjes dachten dat ze met een leuke app de wereld konden veroveren’, stelt Wattenbergh. ‘Maar een kritische massa consumenten veroveren is erg kostenintensief. Daar vind je makkelijker kapitaal voor in de VS.’
Nu is onze sterkste sector de HealthTech, zeg maar het kruispunt tussen IT en gezondheid. Door de vergrijzing is er steeds meer zorg nodig. Het wordt de grote uitdaging om die zorg thuis te verlenen. In onze grote steden is er een goed ecosysteem met een groot aanbod aan gezondheidsdiensten en kennisinstellingen. ‘Een mooi voorbeeld in HealthTech is Bloomlife’, zegt Boers. ‘Via draadloze patches kunnen zwangere vrouwen en hun artsen de gezondheid van de baby opvolgen via de smartphone. Een vernieuwend idee met een duidelijk zakenmodel.’
Belgische starters per sector:
HealthTech
Zakelijke diensten
IT
Softwareontwikkeling
Mediatechnologie
FinTech
HrTech
Consumentendiensten
Gaming
AdTech
Bron: startups.be
Hulp bij groeien
- Starters moeten zo snel mogelijk in contact komen met de juiste mensen in het netwerk van incubatoren, acceleratoren, investeerders en adviseurs.
- Startups.be is de onestopshop bij uitstek voor Belgische start-ups. Het verzamelt 1.800 starters en 180 gespecialiseerde instellingen op één platform.
- Meteen bij de start neemt een onderneming een aantal strategische beslissingen die bepalend zijn voor de toekomst. Snel het juiste advies krijgen is dan cruciaal.
- EYnovation biedt een abonnement aan waarmee starters zonder bijkomende kosten zo vaak ze willen professioneel advies krijgen.
- EYnovation opent ook zijn netwerk. Er worden ontmoetingen georganiseerd waarbij start-ups hun ideeën meteen kunnen voorleggen aan topmensen van grote ondernemingen. Een buitenkans voor starters, maar ook verfrissend voor de grote spelers, en motiverend voor de medewerkers van EY.
Contact
