inzicht editie 58

‘CEO’s moeten focussen op de kansen die duurzaamheid biedt en niet op de kosten’

‘Alle industriële omwentelingen in de geschiedenis gingen gepaard met schokken, maar ze hebben uiteindelijk altijd positief uitgepakt’, zegt Chris Vandermeersche, partner bij EY. Hoe kunnen CEO’s hun bedrijf succesvol door die omwentelingen navigeren?


Leestijd 6 min

In deze longread leert u:
  • dat investeringen in technologie wereldwijd top of mind zijn voor CEO’s.
  • dat CEO’s op de langere termijn vooral bezig willen zijn met hun bedrijf koolstofneutraal te maken.
  • waarom artificiële intelligentie geen hype is.
  • hoezeer ondernemers van de overheid afhankelijk zijn voor een goed investeringsklimaat.

→ Beluister ook de podcastaflevering met Eef Naessens en Chris Vandermeersche voor een diepere duik in het onderwerp.

Wat staat bovenaan het prioriteitenlijstje van bedrijfsleiders?

Hoewel er oorlogen woeden en de internationale handelsspanningen oplopen, is het vertrouwen bij de bedrijfsleiders gegroeid dat ze kunnen managen wat ze niet kunnen beheersen. Dat leert de jongste CEO Survey van EY, een peiling onder 1.200 CEO’s uit 21 landen, waaronder België.

Dat klinkt zen, hoe kan dat? ‘Die schokgolven zijn natuurlijk al een tijdje bezig’, zegt Chris Vandermeersche, managing partner Markets bij EY. ‘Eerst corona, daarna de energiecrisis, oplopende inflatie en stijgende rentes met geopolitieke spanningen daarbovenop. En dat alles in een tijdspanne van vijf jaar.’

Alles went dus? ‘Dat is te eenvoudig. CEO’s hebben mogelijke scenario’s bestudeerd en zich voorbereid. Bovendien hebben ze in 2023 enorm ingezet op kostenbeheersing, omdat de winstmarges toen onder druk stonden. Uit hun prioriteiten blijkt duidelijk dat ze weer willen inzetten op groei.’

47%

van de CEO’s wil op korte termijn meer investeren in technologie

Wat staat bovenaan hun agenda voor de komende twaalf maanden? Met stip op één prijkt investeren in technologie, waaronder artificiële intelligentie (AI), om de groei en de productiviteit te verbeteren (47%). Gevolgd door databeheer en cyberveiligheid (45%), en kostenbesparingen (38%).

‘Als wij praten met Belgische bedrijfsleiders zien we die aspecten duidelijk terugkomen’, zegt Eef Naessens, audit partner bij EY. ‘Op korte termijn blijft hun ambitie de kosten drukken om de winstgevendheid op peil te houden. Daarnaast is AI een gespreksonderwerp dat altijd terugkomt.’

Investeren in technologie om groei en productiviteit te verbeteren
47 %
Databeheer en cyberveiligheid verbeteren
45 %
Kostenbesparingen realiseren
38 %

CEO’s praten over AI, maar wat doen ze ermee?

‘Bedrijfsleiders beseffen dat ze de trein van de artificiële intelligentie absoluut niet mogen missen’, zegt Vandermeersche. ‘Ze worstelen wel met wat ze er concreet mee moeten doen. Ze vereist de nodige investeringen, bijvoorbeeld in mensen met kennis of door die kennis te vergaren met een acquisitie. Ik verwacht een toename in de overnames van AI-start-ups.

AI is volgens Vandermeersche niet te vergelijken met wat volgens sommigen eerder als hypes werden bestempeld, zoals 3D-printing, blockchain of de metaverse. Daarvoor waren ook grote disrupties voorspeld, maar in de praktijk bleek het niet zo’n vaart te lopen als initieel voorspeld. ‘Bij AI heb ik een heel ander gevoel. Hoe meer mogelijkheden ik zie, hoe groter mijn overtuiging dat het in alle geledingen van onze samenleving een enorme impact zal hebben en dat de doorbraak exponentieel versnelt. Alleen al in de medische sector zijn de toepassingen verbluffend.’

Het valt Vandermeersche op dat bedrijven AI vandaag vooral gebruiken om hun productiviteit te verbeteren, eerder dan er nieuwe inkomstenbronnen mee aan te boren. Dit laatste wordt de tweede golf die we bij bedrijven zullen zien, op korte termijn. Hij wijst erop dat EY zelf al meer dan 2 miljard euro heeft geïnvesteerd in AI, zoals de bouw van een eigen platform om consultants dagelijks bij te staan. Zij kunnen bijvoorbeeld een advies laten testen op kwaliteit en accuraatheid of zelfs basisteksten laten genereren. Het toetsen van de output blijft uiteraard belangrijk, een wetgeving kan wijzigen of er duikt nieuwe relevante informatie op.

De productiviteitswinst is enorm, benadrukt Vandermeersche. ‘Dertig jaar geleden zat ik als jonge consultant vaak in onze bibliotheek dikke boeken te doorploegen. Aangezien zoiets niet meer moet, door data die overal beschikbaar is en die zelfs kant-en-klaar verwerkt kan werken in een memo door AI-toepassingen, neemt je toegevoegde waarde enorm toe. Het betekent trouwens niet dat er plots minder consultants nodig zijn. De geschiedenis leert dat grote technologische ontwikkelingen niet leiden tot minder, maar wel andere werkgelegenheid. Daarom is het essentieel dat CEO’s niet alleen inzetten op het verwerven van technologie en de implementatie ervan in hun bedrijfs- en verkoopprocessen, maar ook op de verbetering en vernieuwing van de vaardigheden van hun personeel.’

Voor veel CEO’s lijkt duurzaamheid vooral meer kosten te betekenen. Terecht?

Helemaal bovenaan de agenda van CEO’s voor de volgende drie jaar staat decarbonisatie en het koolstofneutraal maken van de bedrijfsactiviteiten. Dat is de hoogste prioriteit voor 43 procent van de bedrijfsleiders, leert de CEO Survey. ‘Driekwart van de CEO’s geeft wel aan dat ze duurzaamheid vooral zien als een verplichting, als compliance’, merkt Naessens op. ‘Het is dan verleidelijk om op de pauzeknop te drukken als het economisch wat moeilijker gaat.’

Ze vindt het zonde dat bedrijfsleiders duurzaamheid uitsluitend als een kostenpost en een berg papierwerk zien. ‘Bedrijven riskeren zo om de langetermijn opportuniteiten en bijhorende waardecreatie die de transitie naar een nieuw duurzaam economisch model met zich meebrengt, te missen. Duurzaamheid is namelijk meer dan loutere CO²-reductie: het gaat over de lange termijn, over het sterker maken van je bedrijf voor alle stakeholders, maar vooral voor de volgende generaties.’

Een mening die Vandermeersche deelt. ‘Ik heb het gevoel dat er te veel aandacht gaat naar de kostenkant. Ja, het vraagt enorm veel kapitaal en investeringen, maar dat is een positief verhaal. Al dat geld geeft een boost aan de economie. Studies spreken van 3.000 miljard dollar.’

Decarbonisatie en het koolstofneutraal maken van de bedrijfsactiviteiten

43 %

Inkomstengroei beschermen en nieuwe inkomstenstromen creëren

41 %

Investeren in technologie om groei en productiviteit te verbeteren

34 %

Hoe makkelijk is het nog om te ondernemen in België?

‘Ondernemers denken voortdurend na over welke stappen nodig zijn om te verduurzamen, maar het is aan de overheid om daarvoor het juiste investeringsklimaat te creëren’, zegt Vandermeersche. ‘Daar kan België nog wel wat stappen zetten. Denk aan het vergunnings- en omgevingsbeleid, waarover je vaak hallucinante verhalen hoort.’

‘Ondernemers blijven hier op hun honger zitten en het is onduidelijk wat straks het beleid van de nieuwe regering zal zijn. Tot dan zullen veel bedrijven op de pauzeknop duwen met hun investeringen.’

De bereidwilligheid is er nochtans, zegt Naessens. ‘Kijk naar de zogenaamde “Verklaring van Antwerpen”, een krachtig signaal waarmee de top van de industriële bedrijven zich engageert voor een duurzame industriële transitie. Die uitgereikte hand gaat wel gepaard met de vraag naar beleidsmakers toe voor een ondersteunend industrieel beleid om de Europese industrie weer concurrentieel en aantrekkelijk te maken voor investeerders. Aan de Green Deal moeten we een Industrial Deal koppelen.’

Wat moet u van deze longread onthouden?

Bedrijven moesten de voorbije jaren verschillende schokgolven ondergaan, maar zijn beter voorbereid op mogelijke nieuwe schokken.

Hoewel bedrijfsleiders beseffen dat ze bezig moeten zijn met AI, weten ze vaak nog niet precies wat het voor hun onderneming kan betekenen.

Verduurzaming is wel degelijk een prioriteit, hoewel velen dit nog als een verplicht nummer zien.

Belgische bedrijven willen graag harder gaan, maar botsen vaak op een ongunstig investeringsklimaat.

Contact

Eef Naessens

Partner EY


Chris Vandermeersche

Managing Partner Markets EY