Duurzame supply chains vereisen strategische samenwerkingen
Ondernemingen zijn tot het besef gekomen dat duurzaamheid geen trend is. Maar die omzwaai stopt niet bij het bedrijf zelf, de hele waardeketen moet onder de loep. ‘Duurzaamheid is een drijfveer om te veranderen en het verschil te maken.’
Bedrijven staan voor de aartsmoeilijke opdracht te verduurzamen. EY gidste al talloze bedrijven door dat proces en staat voor een stapsgewijze aanpak.
Aanpak in drie stappen
1. Impact meten
Niet alleen je eigen voetafdruk, maar die van de hele waardeketen van je product moet in kaart worden gebracht. ‘Een goed begrip van je impact is essentieel, maar vaak weten bedrijven niet hoe ze die moeten berekenen’, zegt Sophie Chirez, Executive Director Climate Change & Sustainability Services bij EY.
2. Prioriteiten stellen
Daarna is het tijd om prioriteiten te stellen. ‘Heb je je impact goed gemeten, dan zullen die vanzelf duidelijk worden’, weet Tom Van Herzele, Executive Director EY Consulting. ‘Als je grondstoffen tachtig procent van je voetafdruk bepalen, dan weet je waar je moet beginnen. Welke materialen zijn kritiek, voor welke bestaan er alternatieven en voor welke niet? Zo kan je je strategisch belangrijke leveranciers identificeren.’
3. Strategische relatie uitbouwen
Daaruit volgt dan een derde stap, een strategische relatie uitbouwen met die leveranciers. ‘Zo’n relatie gaat veel verder dan louter bestellen en betalen. Je denkt bijvoorbeeld samen na over een andere opbouw van de waardeketen. Dat vraagt een hele aanpassing’, stelt Van Herzele.
Druk
Een vrijblijvende oefening is het niet. ‘Vroeger kon je nog over een keuze praten. Vandaag niet meer’, aldus Chirez. ‘Europa wil klimaatneutraal zijn tegen 2050. Dat vraagt een bijdrage van iedereen. Bedrijven moeten nu veranderen.’
Zo moeten alle grotere bedrijven vanaf 2023 niet-financiële informatie rond duurzaamheid opnemen in hun financiële rapportering. Chirez: ‘Sommigen moeten daar nog mee beginnen. Anderen verzamelen al bepaalde gegevens, maar rapporteren op verschillende manieren, met andere benamingen en detailniveaus. Voortaan zal iedereen dezelfde standaarden en formats moeten gebruiken. Zelfs de grootste bedrijven zijn daar nog niet klaar voor.’
van de consumenten geeft aan dat ze duurzaamheid belangrijk vinden bij aankoopbeslissingen
Bron: EY Future Consumer Index
van de investeerders kijkt naar duurzaamheidsdoelen vooraleer ze investeren
Bedrijven voelen ook maatschappelijke druk, tonen recente cijfers van EY. Druk van klanten bijvoorbeeld: 84 procent van de consumenten vindt duurzaamheid belangrijk bij aankoopbeslissingen. En ook investeerders hechten er belang aan. 72 procent houdt rekening met duurzaamheidsdoelen.
En natuurlijk zetten bedrijven ook elkaar aan tot een meer duurzame aanpak. Meer en meer grote ondernemingen willen tegen 2030 netto emissievrij zijn. Dat dwingt andere bedrijven in de keten mee te doen. ‘In de transportsector bijvoorbeeld zie je mooi dat watervaleffect’, legt Van Herzele uit. ‘Als multinationals hun impact willen afbouwen, dan kijken ze naar hun logistieke partners, die op hun beurt naar de fleet operators, en zij verder naar de vrachtwagenbouwers. Die willen nu allemaal overstappen naar elektrische motoren.’
Scope 3
Het legt meteen de grootste uitdaging bloot: de eigen activiteiten aanpakken is niet genoeg, bedrijven moeten hun hele keten onder de loep nemen. Van Herzele: ‘Energie besparen, processen verduurzamen: dat doen veel ondernemingen al. Maar waar halen ze hun grondstoffen, en hoe bereiken hun producten de eindklant?’
In het jargon heet dat ‘scope 3’: de emissies die gegenereerd worden buiten de perimeter van het bedrijf zelf. ‘Scope 3 omvat de volledige waardeketen, alle activiteiten zowel bij leveranciers als klanten’, vat Chirez samen.
Scope 3 is meestal goed voor meer dan 60 procent van de voetafdruk. Van verpakking bijvoorbeeld wordt de impact vaak onderschat. ‘Klimaatneutraal zijn zonder rekening te houden met scope 3? Onmogelijk’, beklemtoont Chirez.
Maar vaak ontbreekt goede data. ‘Om de impact van scope 3 te berekenen heb je gegevens nodig van leveranciers. En zij moeten vaak zelf de oefening nog maken. Dus maken bedrijven schattingen van hun uitstoot, maar hanteren daarbij foutmarges die in financiële rapporten nooit aanvaard zouden worden. Dat zou eigenlijk niet meer mogen.’
‘Energie besparen, processen verduurzamen: dat doen veel ondernemingen al. Maar waar halen ze hun grondstoffen, en hoe bereiken hun producten de eindklant?’
Strategische samenwerking
‘Wij helpen onze cliënten niet enkel met de strategie, maar ook met de implementatie.’
Ondernemingen hebben elkaar dus nodig. ‘Voor die samenwerking moet je de juiste structuur opzetten. En daarbij kunnen wij onze cliënten helpen, zegt Van Herzele. Je kan bijvoorbeeld duurzaamheidsoverwegingen opnemen in het aankoopbeleid. ‘Leveranciers worden tegen elkaar afgewogen op het vlak van kwaliteit, prijs of stiptheid. Bij een aanbesteding kunnen daar ook voorwaarden op het vlak van duurzaamheid bijkomen.’
Maar beter is volgens Van Herzele dat je met leveranciers of klanten strategische samenwerkingen opzet om samen bepaalde doelen te halen. ‘Een bedrijf dat enkel druk zet op zijn leveranciers, schuift de problemen van zich af. Ga liever als partners nadenken over hoe jullie producten ontwikkelen en ervoor kunnen zorgen dat de impact in de hele keten daalt.’
Dat kan tot ingrijpende veranderingen leiden. EY kan bijvoorbeeld helpen een volledig logistiek netwerk te hertekenen. ‘Bedrijven kunnen niet elk jaar herbekijken waar ze hun producten produceren of waar ze hun distributiecentra lokaliseren. Maar velen proberen hun supply chain vandaag toch al weerbaarder te maken voor disrupties zoals handelsoorlogen of een pandemie. Dan kan je duurzaamheid maar beter meteen ook aanpakken.’
Geïntegreerde aanpak
Om een volledige waardeketen te verduurzamen is een geïntegreerde aanpak nodig, verduidelijkt Van Herzele. ‘Wij helpen onze cliënten niet enkel met de strategie, maar ook met de implementatie. We zijn bijvoorbeeld expert in logistiek en supply chains. We denken ook mee over investeringen en helpen cliënten subsidies aan te vragen. Of we begeleiden de mentale shift naar nieuwe manieren van werken. Die combinatie maakt ons uniek.’
Zo biedt EY een decarbonisatie en een energietransitie roadmap aan, waaronder een Life Cycle Analyse of anders gezegd, een analyse van de volledige levensduur van een product. ‘Daarna kunnen we een product helpen herontwikkelen met duurzaamheid in het achterhoofd, bijvoorbeeld op basis van een circulair model’, legt Chirez uit. ‘Duurzaamheid is een unieke kans om te innoveren. Het is een drijfveer om te veranderen, om met iets nieuws naar de markt te komen en het verschil te maken. Wie daar proactief aan werkt, vergroot zijn overlevingskansen.’
Contact